Bijgewerkt: 27 maart 2023

Hoe weet je of iemand schulden heeft? De meeste mensen met schulden weten dit goed te verbergen. Toch zijn er een aantal kenmerken waaraan je schulden kunt herkennen. Belangrijk, omdat je zo iemand dan ook kan helpen.

Cijfers schulden (Nederland)

Schulden zijn niet alleen problematisch voor de schuldenaar maar ook voor zijn of haar omgeving een. Uit een peiling door Nibud (2017) blijkt dat ruim 60% van de werknemers financiële problemen heeft. In totaal heeft een op de vijf Nederlandse huishoudens risicovolle schulden. Dit zijn meer dan 850.000 mensen die niet in hun basisbehoeften kunnen voorzien.

Opvallend is dat de meeste mensen met schulden geen schuldhulpverlening krijgen. Enerzijds omdat ze het zelf niet aanvragen, anderzijds omdat er geen goede hulpmiddelen worden aangereikt.

[do_widget id=text-17]

5 kenmerken van financiële problemen

Iemand helpen met schulden kan alleen door de signalen te herkennen. Bekijk de vijf belangrijkste kenmerken van financiële problemen.

1. Ontwijkgedrag

Een van de belangrijkste signalen van (beginnende) schulden is ontwijkgedrag. Enveloppen (rekeningen) blijven ongeopend en de persoon in kwestie kan regelmatig niet pinnen. Rekeningen worden niet op tijd betaald en er is een achterstand in de huur, energierekening en zorgverzekering. Er is altijd wel een excuus voorhanden waarom er niet gepind of betaald kan worden. Toegeven dat er financiële problemen zijn gebeurt niet: ontwijkend gedrag is kenmerkend.

2. Voorschot vragen of geld lenen

Mensen met groeiende financiële problemen zullen vaker om een voorschot op het salaris vragen. Zzp’ers kunnen geen materiaal inkopen en zullen aan hun opdrachtgevers ook om een voorschot vragen. Daarnaast lenen mensen met schulden vaker geld van anderen. Terugbetalen gebeurt niet altijd binnen de afgesproken periode: soms moeten ze weer van andere lenen om de eerste lening terug te betalen.

3. Het ene gat met het andere vullen

In aanvulling op het tweede kenmerk: vaak wordt de ene schuld met de ander afgelost. Opvallend is dat wanneer je iemand met schulden €100 cadeau geeft, deze hier iets voor zichzelf van koopt. Het geld wordt dus niet gebruikt voor het aflossen van openstaande schulden: hiervoor wordt wel weer ergens geld geleend. Overigens behoren het gebruik van de creditcard of rood staan op de rekening ook tot schulden.

4. Frauderen en stelen

Bij grote financiële problemen vallen schuldenaars gemakkelijk in frauderen of crimineel gedrag. Door te frauderen of stelen kan de schuldenaar beter overleven. Uit onderzoek blijkt dat de grootste criminaliteit onder lage inkomens of mensen met schulden voorkomt. Wie eerder nooit een strafblad had maar plots veelvuldig en aanraking komt met politie en Justitie, kan wel eens verborgen schulden hebben.

5. Sociaal isolement

Mensen met schulden raken steeds meer in een sociaal isolement. Zo reageren ze minder tot niet op social media en verschijnen ook niet op feestjes, sport of sociale activiteiten. Werknemers met schulden melden zich vaker ziek. Naast het sociaal isolement is er ook geen aandacht meer voor de eigen omgeving, waardoor de woning al snel vervuild en vol raakt met nutteloze spullen (soms verzamelwoede). In ernstige gevallen blijven de gordijnen de hele dag dicht.

Niet iedereen heeft schulden

Bovenstaande kenmerken of signalen kunnen op schulden wijzen. Toch hoeft dit niet altijd het geval te zijn. Iemand die nachtdiensten draait heeft overdag de gordijnen dicht. Weinig actief op social media kan ook te maken hebben met social media moeheid. Mensen zonder schulden durven om hulp te vragen en hebben kennis van zaken of zijn spaarzaam. Daarnaast zijn ze doelgericht en focussen zich op de lange termijn.

Vermoed je dat iemand schulden heeft, kijk dan ook even naar de positieve kenmerken van iemand die geen schulden heeft. Zet deze twee zaken goed tegenover elkaar.

Iemand helpen met schulden: plan van aanpak

Hoe kun je helpen bij schulden? Doorloop de eerste hulp bij schulden:

  • Stap 1: ga in gesprek zonder te oordelen. Stel vragen om de situatie duidelijk in kaart te brengen.
  • Stap 2: let goed op iemands houding, zelfverzorging en hoe de woning eruitziet. Dit zegt al veel over hoe iemand zich voelt of hoe erg de situatie is.
  • Stap 3: toon begrip voor de situatie. Kom niet met betweterig gedrag aan maar ondersteun diegene. Je eigen kwetsbaarheid laten zien helpt hierbij.
  • Stap 4: geef aan wat jij voor de ander kan betekenen. Bied hierbij actief je hulp aan. Spreek geen beloftes of verwachtingen uit die je niet waar kan maken.
  • Stap 5: zoek professionele hulp. Er zijn verschillende websites en instanties die veel informatie over schuldhulpverlening bieden. Informeer ook eens bij de gemeente: ze kunnen vaak verder helpen.
  • Stap 6: leen geen geld uit. Door geld te lenen vul je het ene gat met het ander: de persoon heeft namelijk een nieuwe schuld bij jou.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Geldkip is niet verantwoordelijk voor beslissingen die je op basis van de inhoud van deze website maakt. En ik ben niet verantwoordelijk voor je natte pak wanneer je in de regen loopt.

Volg mij

Geldkip.nl is een initiatief van Bianca. Het is opgezet
om iedereen wegwijs te maken in de wereld van online geld verdienen. De affiliate linkjes binnen blogs leiden naar websites van adverteerders. Hier verdient Geldkip geld mee. Dat kost lezers niks.