Bijgewerkt: 27 maart 2023

Al eens van surplus gehoord? Dit is het verschil tussen gebruikswaarde en de marktprijs. Aan de hand hiervan bepaal je de winstmarge. 

Consumentensurplus en producentensurplus 

Er is een duidelijk verschil tussen deze twee. Het consumentensurplus is het verschil tussen de gebruikswaarde van een product en de marktprijs. Bij producentensurplus draait het om het verschil tussen de marktprijs en de reserveringsprijs. 

Hoogste en laagste prijs 

Wat heb je aan de term surplus? Dit begrip komt uit de micro-economie. Hierbij wordt bekeken hoe de markten van goederen of diensten het doen. 

Surplus geeft het verschil tussen de hoogste en laagste prijs van een artikel of product weer. Hoe werkt dit? 

Je hebt een product dat je wilt verkopen. Laten we er even vanuit gaan dat dit een nieuwe smartphone is van een geheel nieuw merk, dus de verkoopprijs is nog niet bekend. Je maakt een berekening van de kosten en bepaalt je winstmarge. Uiteindelijk kom je op een verkoopprijs van € 300 uit. 

De consument ziet jouw product. Deze weet niet wat de verkoopprijs is en moet dus een inschatting maken. De consument beoordeelt dat deze € 450 voor de smartphone wil betalen. 

Het verschil tussen de verkoopprijs en de gebruikswaarde bedraagt € 150. Dit is de surplus. 

Onderzoek naar consumentensurplus 

Producenten zijn altijd op zoek naar een goede verkoopprijs. Ze bepalen de surplus aan de hand van een onderzoek. Hierbij wordt aan meerdere consumenten een vragenlijst voorgelegd. Wat vinden ze van het product en hoe aantrekkelijk is dit? vervolgens wordt er ook altijd naar de prijsbereidheid gevraagd. Wat wil de consument hiervoor betalen? Dit soort onderzoeken laat je het beste door een onderzoeksbureau uitvoeren. Opinionbar is hier een bekende in. 

Inkomen van de consument is bepalend 

Het consumentensurplus wordt voornamelijk door het inkomen van de consument bepaald. Bij een hoog inkomen heeft deze meer bestedingsruimte. Bij een laag inkomen ligt de betalingsbereidheid een stuk lager. Wil de consument die nieuwe smartphone, dan bepaalt deze vooraf hoeveel hij ervoor uitgeeft. Dit kan om € 200 maar ook om € 1000 gaan. 

Stel dat de consument bepaalt dat hij niet meer dan €200 wil uitgeven. Hij ziet in de winkel een smartphone van € 300. De kans dat de consument deze duurdere smartphone koopt, is heel erg klein. Alles tot € 200 wordt wel aangekocht. Dit betekent dat de consument ook een smartphone van €100 zou kopen, mits deze aan zijn wensen voldoet. 

Schaarste verhoogt het surplus 

Sommige producten zijn in beperkte oplage verkrijgbaar. Of worden alleen op bestelling gefabriceerd. Daarnaast zijn er producten die vroeger goed verkrijgbaar waren, maar nu uit de markt verdwenen zijn. In al deze gevallen kan er schaarste ontstaan. Is de vraag groter dan het aanbod, dan spreken we zeker van schaarste. Dit drijft de verkoopprijs op. Hoe kan dit? 

De consument wil maximaal € 200 voor een smartphone betalen. Op bijna hetzelfde moment ontstaat er een wereldwijd productieprobleem. Hierdoor worden smartphones niet meer gemaakt. De dan nog aanwezige modellen in de winkels zijn de laatste exemplaren. De consument wil heel graag een nieuwe smartphone, maar weet dat dit de laatste exemplaren zijn. Hierdoor is hij bereid om meer te betalen. De consument verhoogt zijn betalingsbereidheid naar € 500. 

Zelf surplus bepalen 

Kun je zelf het consumentensurplus bepalen? Dit kan, mits je dit in kleine stappen doet. Begin met het bepalen van de start verkoopprijs. Verkoop de producten enige tijd tegen deze prijs. Verhoog met een aantal procent. Zolang de verkoopcijfers hetzelfde blijven, is de verkoopprijs goed. Nemen de verkoopcijfers af, dan heb je het maximale consumentensurplus te pakken. 

Dit soort testen is alleen mogelijk voor websites met een groot klantenbestand.